zaterdag 28 april 2018

Noordse stern



De volgende dag moest ik me om 06:00 uur bij de McDonald’s in Malden melden. Voor de excursie naar De Hamert. Dus het leek me raadzaam om het rustig aan te doen, vroeg naar bed te gaan en mezelf niet fysiek te vermoeien. Maar ja, tién Noordse sterns op een klein half uurtje fietsen kon ik natuurlijk niet aan me voorbij laten gaan. Zeer zeldzaam in ons gebied. Bovendien niet eerder door mij aanschouwd. Met andere woorden: heuse ‘lifers’.









Ik had weer eens geluk. Na een half uurtje waarnemen besloten ze ervandoor te gaan. Net tijd genoeg om ze mooi te hebben kunnen waarnemen en wat bewijsplaatjes te schieten.
























Noordse sterns lijken als twee druppels water op visdiefjes. (Als ontdekker B. ze niet gemeld had was ik er nooit achter gekomen dat het géén visdiefjes waren.) Dankzij een nog maar pas van tevoren aangeschaft boek kan ik ze nu in theorie wel van elkaar onderscheiden. ‘Vogel determinatie’ is de titel. En ik kan het elke gevorderde vogelaar aanbevelen als aanvulling op de ANWB-vogelgids. Alle moeilijk van elkaar te onderscheiden vogels (matkop/glanskop, fitis/tjiftjaf, kleine karekiet/bosrietzanger) staan op één bladzijde naast elkaar afgebeeld. Met de veelal zeer subtiele verschillen netjes beschreven. Een boek dat ik eigenlijk al minstens een jaar eerder had moeten kopen. 

Tot zover mijn onbetaalde reclamepraatje.


Ik snap nog steeds niet hoe hij het deed... Maar De Hamert-excursieleider powervogelaar P. wist zijn groep de ene na de andere prachtvogel te presenteren. Te beginnen met twee zeldzame middelste bonte spechten. Die zich in het kersverse gebladerte helaas niet lieten fotograferen. Want ja, ik heb weer eens grondig gezondigd tegen mijn niet-fotograferen-tijdens-excursies-principe. Sommige vogels maken toch mijn jachtinstinct los. Schieten! En andere vogelgrafen roepen blijkbaar concurrentiedrang bij mij op. Blijk ik op mijn ouwe dag toch nog een haantje in mij te hebben.

Nieuwe 2018-vogels waren de wielewaal. Een paartje dat zich goed liet horen. En waarvan er een voor de zon langs vloog. Waardoor ik na vijf minuten blindheid even meende dat hij pikzwart was. De eerste vijf gierzwaluwen hingen eindelijk hoog in de lucht. Net als een volop zingende boomleeuwerik. En een glanskop liet zich aardig bekijken. De fluiter, de vogel waar ik het meest op gehoopt had omdat de befietsbare versie lastig te vinden is, liet zich wel horen, maar niet aan mij. Al deze vogels heb ik niet (goed) kunnen fotograferen. De volgende wel:





Ik had de kleine bonte specht al eerder gezien. Gek genoeg viel het me nu pas echt op wat een klein vogeltje het is. Musgrootte ongeveer. 





In De Hamert vind je vrij makkelijk gekraagde roodstaarten. Als je hun zangriedeltje kent. Hij blijft prachtig, deze vogel die mij ooit aan het vogelen heeft gekregen. In de tijd dat ik bijna niet kon geloven dat dit beestje, zonder dat ik het wist, zomaar in Nederland rondvliegt.






We moesten even aan onze kruinen krabben toen we deze zwarte specht zagen. Hoe kwam-ie in hemelsnaam aan dat bruine kleed? Nou ja, waarschijnlijk liep hij dat simpelweg op tijdens het uithakken van zijn nest. Zaagsel!




Altijd leuk als je tijdens een excursie zelf een vogel ontdekt. Deze uit de kluiten gewassen dennenappel, héél ver weg, bleek een boomvalk te zijn. Tijdens onze hele lunchpauze verroerde hij helaas geen vin. (Die heeft hij ook helemaal niet.)



Ook heel ver weg en minstens zo gaaf; vier heuse raven. Rondfladderend boven de boomtoppen. Ik geloof niet dat deze foto een groen vinkje gaat krijgen op waarneming.nl...




Best een bizarre waarneming tijdens een boswandeling. Een flamingo! In dit geval een Hybride Chileense Flamingo x Flamingo. Ontzettend ordinair. Dus vooral niet aan vogelpurist P. laten merken dat ik het stiekem wel heel leuk vind.



Oranjetipje. Het enige wat ons even aan koningsdag deed denken.




Ook na de excursie, tijdens de koffie, werd er tot verbazing van de overige terrasbezoekers gewoon doorgevogelgrafeerd. Een ringmus kom je vandaag de dag niet zomaar meer tegen.



Op de terugweg kregen we een melding van twee dwergmeeuwtjes bij de Kraaijenbergse Plassen. Die moesten via een kleine omweg natuurlijk nog even meegepikt worden.


Edit: Powervogelaar P. meldt dat de Noordse stern op de een na laatste foto een visdief is. 'De zwarte rand, gevormd door de donkere toppen van de handpennen, aan de ondervleugel is te diffuus voor een Noordse stern. Daarbij loopt deze zwarte rand ook niet ver genoeg door naar de armpennen. Tel daarbij op de te grote witte zijkop (wang); deze is bij de Noordse veel smaller. Ook de staartpennen lijken mij te kort voor een Noordse. En ik meen een zwarte punt aan de snavel te zien. De rechter stern op dezelfde foto is niet te determineren voor mij. Op alle andere foto's staan 100% Noordse sterns!'

Zelfs met mijn nieuwe vogeldeterminatiegids blijft het moeilijk...

BewarenBewarenBewarenBewaren

donderdag 26 april 2018

Kleine mantelmeeuwacrobatiek

Ik hoor tijdens het fietsen een gele kwikstaart. Ontdek pas laat waar-ie zit. Bovenop een lantaarnpaal. Sta te dichtbij. Vind zijn kopje opvallend geel. Meen door mijn verrekijker een gele wenkbrauwstreep te zien. Grijp snel naar de fotocamera in mijn fietstas. Zie tegelijkertijd een fietser en een hardloper gevaarlijk dichtbij mijn kant op komen. Richt mijn camera op de lantaarnpaal. En zie in de verte een geel stipje verdwijnen...

Tijdens het vogelen mag ik van mezelf niet balen. Maar nú was ik echt een beetje pissig. Of liever gezegd teleurgesteld. (Ik ben niet zo'n pissig persoon.) Niet eens een beroerd bewijsplaatje. En dan die almaar doordenderende lichte twijfel. 'Hij had toch écht een gele wenkbrauwstreep?! Ik ben toch niet gek...?!'



Een kwartiertje voor de al dan niet Engelse kwikstaart genoot ik gelukkig gewoon even van een grauwe gans met haar jongen.





Ik ontdekte haar pas laat. De middelste zaagbek in Waterrijk-Oost. Sterker nog; ik was haar glad vergeten. Terwijl ze toch samen met een hopelijke roerdomproep reden was om richting Lingezegen te fietsen. Rechts van haar iets soepeend-achtigs — of is het gewoon een wilde eend? — en een kluut.



En laat ik de eerste 2018-zwarte sterns niet vergeten. Ook een uitstekende fietstochtmotivatie.



En ach, zelfs voor een eenvoudige fitis fiets ik met plezier een paar stevige kilometers. Vooral als-ie zo mooi voor me zingt en vriendelijk poseert.




Na een paar uur Waterrijk-Oost vond ik het wel weer welletjes geweest. Tot mijn grote vreugde hoorde ik de roerdomp roepen toen ik net een begin aan mijn terugtocht maakte. Een terugtocht met een klein ommetje. Eerder deze week werd ik door een vogelgrafe geattendeerd op de plek waar ze een steenuiltje had kunnen fotograferen. Een fijne tip. Want met het blote oog zie je zo'n vogel gek genoeg niet op het (gehavende) dak zitten. En was ik er sowieso niet langs gefietst.




Soms schiet je tien, twintig waardeloze foto's van een vogel en dan blijkt er onverwacht toch één best aardig uit de verf gekomen te zijn. Grappig is dat. Dit is de knarsmus. Beter bekend als de grasmus.



Vogels blijven me verbazen. Zelfs een potje acrobatiek gaan ze niet uit de weg! Er zaten een stuk of vijftien kleine mantelmeeuwen op het mini-eiland in de Lentse waard.





Alwaar ze af en toe stevig tekeer gingen. Heel leuk om daar gewoon even bij te gaan zitten lunchen hoor.




Zelf had ik hem puur bluffend als zekere zilvermeeuw ingevoerd. De waarneming.nl-admin maakte er echter een pontische meeuw van. Da's heel mooi. Want dan kan ik die zeldzame en voor mij verdraaid lastig te determineren vogel mooi aan mijn jaarlijst toevoegen. (Die jaarlijst waar ik me dit jaar heus niet meer mee bezig ging houden...)




Deze scholekster zat er ook. Laat ik die dan ook maar schieten. Was mijn gedachte.




Maandagochtendcursusexcursie. Mijn eerste 2018-geelgors zat eigenlijk veel te ver weg voor een foto. Toch maar een bewijsplaatje geschoten. Eerlijk gezegd ook om wat tijd te doden. Sommige cursisten hadden dit vogeltje nog nooit gezien en namen begrijpelijkerwijs uitgebreid de tijd om hem door een van de twee beschikbare telescopen te bewonderen. Mijn eerste 2018-bonte vliegenvanger poseerde die ochtend wél heel mooi op een dichtbijtak. Maar toen hield mijn principe om niet tijdens excursies te fotograferen nog stand.




Na de excursie keerde ik weer terug naar de Mookerheide in de hoop op een gekraagde roodstaartwaarneming. ‘s Ochtends zagen we hier al verschillende roofvogels vliegen. En ook bij terugkomst vlogen ze me bijkans om de oren. Als zwarte stipjes hoog in de lucht dan. Die ik fotografeerde om ze thuis nog eens goed te kunnen determineren. 

Laat ik daar nou even helemaal geen zin in hebben! Voor de liefhebber heb ik er zes in een collage geplakt. Mag je zelf aan de hand van lange/korte staart, vleugelsilhouet, wel of geen baardstreep, uitvissen of het buizerd, sperwer, havik, bruine kiekendief, slechtvalk en/of weet ik wat betreft.

De 2018-gekraagde roodstaartwaarneming kreeg ik overigens te pakken. De vogel zat luid zingend hoog in een boom. Eerst luisterde ik een tijdje. Vervolgens liep ik een eind van de boom af om hem in het gebladerte te zoeken met mijn kijker. Daarna richtte ik mijn cameralens op hem. En toen was-ie gevlogen. Téveel inbreuk op zijn privacy.




Nee, ik heb hem niet geflitst. Hij zat precies in de vierkante meter zonlicht die het HD-gemaal nog kon binnenvallen. Op twintig, vijfentwintig meter afstand. Schat ik. Grote gele kwikstaart.






Van die andere gele kwikstaart, de gewone (ik geloof niet dat je een kleine gele of een middelste gele kwikstaart hebt) zaten er zo'n zeven à acht stuks in de Ooijpolder. Opvallend, want ik zie ze daar maar heel af en toe. Meestal solo. Nu ik zijn geluid herken zal dat echter wel vaker worden. In hetzelfde akkerland bevonden zich ook drie kneutjes en een witte kwikstaart. Maar die lieten zich niet scherp genoeg fotograferen.

Een foto van de zeldzame cetti's zanger gaat niet lukken. Vrees ik. Daarvoor zit hij doorgaans te diep verborgen in het riet/struikgewas. Dan maar klokken hoe vaak hij zijn explosieve zangriedel laat horen. Gisteren zong hij achtereenvolgens om 18:01, 18:08, 18:13 en 18:21. Kijk, dat is pas informatie waar mijn lezers iets mee kunnen...!


Volgende keer breng ik een bezoek aan De Hamert. In de hoop op gierzwaluw, tuinfluiter, fluiter, koekoek, zomertortel, zwarte specht en wielewaal. En dat is misschien niet eens teveel gevraagd. Het is een excursie dus ik probeer een beetje terughoudend te zijn qua foto's maken. Dan weten jullie dat vast.

donderdag 19 april 2018

Weer een week lentevogelen



De nieuwe 2018-waarnemingen blijven gestaag binnenstromen. Huiszwaluw, kleine karekiet en deze bosruiter in Waterrijk-Oost. Die ik door de grote afstand in eerste instantie voor een groenpootruiter aanzag. En thuis op m'n computerscherm als bosruiter herkende.

Medevogelaar J. leek het nog wat vroeg voor de kleine karekiet. Maar het bewijs staat op tape. Op iPhone, bedoel ik. (Zul je altijd zien dat er tijdens het opnemen een met een conservenblikje spelende herdershond voorbij komt lopen...)




Éindelijk officieel en zelfontdekt te pakken: de IJslandse grutto. Zelfs op grote afstand sprong hij er met zijn dieproodbruine kleur ook wel flink uit. Hopelijk krijg ik hem nog eens wat beter en meer dichterbij te zien.





E., mededeelneemster van de maandagochtendvogelexcursie, was het ook al opgevallen. De zang van de roodborsttapuit lijkt behoorlijk veel op de zang van de heggenmus. Zoek je tussen de weilanden vruchtenloos naar een boomtop met een heggenmus, blijkt het een robotap op een paaltje tien meter verderop te zijn. 
De ringer heeft zich flink uitgeleefd. Hopelijk kan-ie iets met al deze ringinformatie. 




Een ordinaire exoot natuurlijk, zo'n zwarte zwaan. Maar in de Oude Waal een opvallende verschijning. Niet lelijk ook.




Jawel, ik heb 'm voor het eerst dit jaar mooi in beeld gehad. Mooi dichtbij, bedoel ik dan.




Zijn borst wilde deze driftig zingende blauwborst pas laten zien met wat zichtbelemmerende obstakels ervoor. 




Of, zoals eerder op de avond, andere plek, andere blauwborst, van grotere afstand. Geen nood; ik ga hem de komende tijd vast nog wel een keer wat beter vastleggen. En anders is er ook geen baardman overboord. 

Ik word te goed voor de maandagochtendvogelcursusexcursies. Terwijl andere deelnemers nog struikelen over determinatie van de groenling en de zanglijster, kon ik de groep op geluid op een gele kwikstaart en twee mannetjes zomertaling tracteren. Dat voelde even heerlijk professioneel. Totdat het volgende onmogelijke vogeltje zich weer aandient, of ik weer de zoveelste historische blunder maak natuurlijk. Laten we wel wezen; het glas is halfleeg! 





Ook weer een aantal nieuwe 2018-vogels kunnen begroeten. Zoals deze braamsluiper. Onmogelijk te fotograferen. Hij dook continu de struiken in en verplaatste zich steeds vliegensvlug een tiental meters van mij vandaan. Ik heb alleen bovenstaande schermafbeelding uit een filmopname kunnen slepen. En zijn typerende zang krakkemikkig vastgelegd.







Na de excursie ging ik lunchen op een bankje aan een plas bij de Sint Jansberg. In de hoop op een ijsvogeltje. Want die heb ik daar meerdere keren gezien. Helaas lijken alle ijsvogels doodgevroren te zijn. Ik heb er dit jaar tenminste belachelijk weinig gezien. Wel had ik een andere prachtige waarneming. Wederom onfotografeerbaar. Maar in dit geval omdat mijn camera zoveel schoonheid niet aan kon. Twee grote gele kwikstaarten op een tak, met hun tweelingbroer en -zus weerspiegeld in het water. Zo mooi had ik ze nog nooit gezien.


Tot mijn grote verbazing verborg zich op dezelfde plek een paartje manderijneend. Wat die nou in een boswatertje te zoeken hebben? (Het vrouwtje werkte niet mee en zwemt links naast de foto.)





Laatste nieuwe binnenkomer van deze dag: de boompieper. Meerdere vogels, op hun vaste plek in de goede oude Bruuk. Zijn zang doet me een beetje aan die van de vink denken.





Stom is dat. De foto's van die grote gele kwikstaarten vielen uiteindelijk toch wat tegen. Terwijl deze foto van een holenduif heel hoog boven in een boom veel beter is geworden dan ik gedacht had. Dat geldt trouwens ook voor de boompieper hierboven.







De dinsdagavondvogelexcursie in de Ooijpolder leek een beetje teleurstellend te verlopen. Weinig vogels in de lucht. Zomertaling en blauwborst lieten zich slechts op grote afstand zien. Geen gehoopte nieuwe binnenkomers als gierzwaluwkoekoek of nachtegaal. Een drietal op de groep achtergebleven vogelaars, waaronder natuurlijk ik, had nog net het geluk een steenuiltje te horen roepen. 

Aan het eind van de excursie, tegen de schemering, bij de Oude Waal, was het geluk opeens met ons. De zeldzame cetti’s zanger bleek weer, of nog, op zijn oude plek te zitten. En toen een deelnemer aan excursieleider powervogelaar P. vroeg of dat nu een blauwe reiger of een duif was (?!), daar hoog in de top van die boom, bleken we tot vreugde van de groep met een heuse purperreiger te maken hebben. Die voor een mooi Nijmeegs tintje na tien minuten richting Waalbrug verdween. Topafsluiting van een uiteindelijk heel aangename lentedinsdagavondvogelexcursie!


De lente (en het warme weer deze week) maakt het wel héél verleidelijk om dagelijks met de verrekijker de deur uit te gaan. Zo kwam ik op de woensdagavond weer twee grote gele kwikstaarten tegen. In de Ooijpolder, dus oude bekenden. Het mooie is: ze vertonen nestindicerend gedrag! Grote kans dus dat er weer kleine grote gele kwikstaarten op de wereld worden gezet. Ik citeer:

"Legt vanaf eind maart de eieren tot half juli, meestal 4-6. Vaak 2 legsels per jaar. Nestelt graag vlakbij stromend water in een nis in muur of onder een brug of bij boomwortels in oevers. Ze maken ook gebruik van speciale nestkasten. Broedduur 11-14 dagen. De jongen worden na het uitvliegen door de man verzorgd, terwijl de vrouw bezig gaat met het tweede broedsel."

In het beste geval zou dat twaalf nieuwe vogels opleveren. En van die mooie nog wel!


De gierzwaluw moet zich nog steeds aan me vertonen. Maar de nachtegaal is weer volop zingend van de partij. Je ziet hem meestal niet in het dichte struikgewas, maar je kunt wel vlakbij hem gaan staan terwijl hij onverstoorbaar doorzingt. Luid!